Trên Trái Đất, cơn bão hiếm khi gần đến đường xích đạo, thậm chí chúng không bao giờ vượt qua ranh giới này – một hiện tượng kỳ lạ và đáng ngạc nhiên.
Tại sao bão không di chuyển qua xích đạo? Các bạn cùng Báo Chính Thống khám phá về hiện tượng này nha.
Sự hình thành cơn bão
Bão được coi như một cỗ máy khổng lồ thu thập năng lượng từ không khí ấm và ẩm, được hình thành chủ yếu ở các vùng biển nhiệt đới với nước có nhiệt độ trên 26 độ C. Quá trình này bắt đầu bằng việc nước làm nóng làm tăng độ ẩm của không khí phía trên mặt biển, tạo ra các đám mây và giông bão.
Các điều kiện này kết hợp với gió có thể dẫn đến sự hình thành của một cơn bão. Cuối cùng, đám mây ở phía trên giải phóng năng lượng dưới dạng mưa và nhiệt xuống bề mặt, tiếp tục tăng cường sức mạnh cho cơn bão bên dưới.
Bão quyết định hướng gió và chiều xoay bởi lực Coriolis, do chuyển động xoay của Trái Đất tạo ra. Ở Bắc bán cầu, bão quay ngược chiều kim đồng hồ vì không khí bị kéo ngược chiều kim đồng hồ. Ngược lại, ở Nam bán cầu, bão quay theo chiều kim đồng hồ.
Hiệu ứng Coriolis là gì?
Hiệu ứng tác động lên các vật thể khi chúng di chuyển trên một hệ thống quay quanh trục. Trên Trái Đất, do sự quay của hành tinh này, hiệu ứng Coriolis tác động lên các hệ thống thời tiết, gây ra sự thay đổi hướng gió và hình thành các cơn bão.
Khi một vật thể di chuyển trên bề mặt Trái Đất, lực Coriolis sẽ làm cho vật thể chuyển động theo một hướng chéo hơn là theo đường thẳng. Đối với các vật di chuyển trên Bắc bán cầu, chúng sẽ bị kéo về phía bên phải của hướng di chuyển ban đầu, trong khi đối với các vật di chuyển trên Nam bán cầu, chúng sẽ bị kéo về phía bên trái. Hiệu ứng này làm thay đổi hướng gió và là nguyên nhân chính gây ra sự hình thành các cơn bão trên Trái Đất.
Tuy nhiên, hiệu ứng Coriolis chỉ có tác dụng đáng kể đối với các vật thể di chuyển trên khoảng cách lớn, chẳng hạn như trên đại dương. Trong các vùng đất liền, hiệu ứng này có thể được bỏ qua vì nó không gây ra ảnh hưởng đáng kể đến thời tiết.
Mặc dù bão thường xuất hiện trên vùng biển nhiệt đới ấm áp, nhưng ít khi hình thành trong vòng bán kính 300km xung quanh xích đạo. Trong những trường hợp hiếm hoi, như bão Vamei vào năm 2003, đó là ngoại lệ vì chỉ cách xích đạo 150km về phía bắc, và tỷ lệ xảy ra chưa đến một lần trong một thế kỷ.
Giải thích: Tại sao bão không di chuyển qua xích đạo?
Bão không xuất hiện gần xích đạo vì thiếu hiệu ứng Coriolis, gây ra các yếu tố thời tiết không có xu hướng “xoay tròn” thành bão. Bão cũng không bao giờ đi qua đường xích đạo, vì điều đó đòi hỏi chúng phải thay đổi hướng quay, đảo ngược hướng và quay theo hướng khác để tiếp tục hoạt động.
Mặc dù lý thuyết cho phép bão phát triển đủ mạnh để vượt qua lực Coriolis tương đối yếu và đi tới xích đạo, nhưng chưa có trường hợp nào được ghi nhận trong thực tế. Theo các chuyên gia khí tượng, việc bão vượt qua xích đạo chỉ là trường hợp rất hiếm và chưa từng được chứng minh.
Trên đây là một số thông tin mà Báo Chính Thống tìm hiểu được. Hy vọng có thể giải đáp được thắc mắc của các bạn.
